Ποιος λέει ότι και στην συμπεριφορά διεστραμμένων ανθρώπων δεν θα μπορούσαν να παρατηρηθούν στοιχεία ηθικής ευπρέπειας; Ο διαβόητος για τις ωμότητές του τύραννος των αρχαίων Συρακουσών Διονύσιος ο Πρεσβύτερος επεδείκνυε απαράμιλλο σεβασμό προς τις συζύγους του –σε μια εποχή μάλιστα που η εκτίμηση προς την γυναίκα ήταν μηδενική. Έχοντας παντρευτεί, κατά το έθος του καιρού του, δυο γυναίκες, μια ντόπια, την Αριστομάχη, και μια ξένη, την Δωρίδα, δεν έκανε καμιά διάκριση μεταξύ τους. Φρόντισε να τις παντρευτεί την ίδια μέρα, ώστε καμιά τους να μην έχει την εντύπωση ότι εν ονόματι του προνομίου της αρχαιότητος υπερέχει. Ούτε επέτρεψε να γνωρίζει καμιά τους ή να ξέρει κάποιος άλλος για να τους το μεταφέρει με ποιαν από τις δυο συνευρέθη πρώτα, θέλοντας έτσι να αποκλείσει κάθε υπόνοια προτίμησής του προς την μια έναντι της άλλης. Αλλά και στην συνέχεια δεν έπαψε να αντιμετωπίζει τις συζύγους του στην βάση της ισότητας: μοίραζε τον χρόνο του εξίσου μαζί τους, δειπνούσε και με τις δυο μαζί, και τις νύχτες κοιμόταν την μια με την μια και την άλλη με την άλλη. Τόσο πολύ τον είχε καταλάβει ο οίστρος της διατήρησης της ισότητας απέναντι τους, ώστε δεν δίστασε να σκοτώσει την μητέρα της Δωρίδας με την κατηγορία ότι έδινε φάρμακα στην Αριστομάχη να μην μπορεί να «συλλάβει». Θεωρούσε άδικο η μια σύζυγός του, η Δωρία, να έχει γεννήσει, χαρίζοντάς του τον γιο που θα τον διαδεχόταν, και η άλλη, η Αριστομάχη, να παραμένει άτεκνη.
Αλλά και αντιστρόφως, άνθρωποι θαυμαστοί για τις αρετές των, όπως ο Μέγας Αλέξανδρος ορισμένως, δεν παρέλειπαν να προβαίνουν σε πράξεις επιλήψιμες έως αποτρόπαιες. Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς στον κορυφαίο στρατηλάτη: την εντιμότητά του, την γενναιοψυχία του, την μεγαλοθυμία του, την αλληλεγγύη του, το θάρρος του, τον σεβασμό του προς τον άξιο αντίπαλό του και τον πολιτισμό –και πόσα άλλα τέτοια; Κι όμως υπήρξαν περιπτώσεις που ο Αλέξανδρος την υπέρτατη αρετή, όπως θα πρέπει να τον είχε διδάξει ο μεγάλος δάσκαλός του, ο Αριστοτέλης, την φιλία, την πρόδωσε κατά τρόπο επαίσχυντο. Όταν ο φίλος του Μαίνανδρος του είπε ότι δεν ήθελε να παραμείνει διοικητής στο φρούριο, που τον είχε τοποθετήσει, τον σκότωσε.
Ματαιοπονούμε αν ψάχνομε για τον απόλυτα ενάρετο και τον απόλυτα διεφθαρμένο άνθρωπο. Μαζί με τα ρόδα υπάρχουν τα αγκάθια –και αντιστρόφως. Αυτός είναι ο κανών στην φύση, τον οποίο εμείς οι άνθρωποι, ως μέλη της, εξακολουθούμε να ακολουθούμε.
